Khám thực thể có thể nắn thấy khối u và thấy những dấu hiệu ưu năng tuyến sinh dục nguyên phát:
- U noãn nang (hoặc u nang trứng): tạo nên bởi những tế bào lớp hạt của nang trứng, khối u này thường ác tính, phát sinh ở một bên và có thể ở bất kỳ tuổi nào. Chế tiết ra estrogen.
- U mô kẽ buồng trứng (hoặc u vỏ liên kết của nang trứng): khối u rất hiếm gặp, đôi khi ác tính, họp bởi những tế bào của lớp vỏ nang trứng (vỏ liên kết) và hay xuất hiện sau tuổi mãn kinh, bài tiết estrogen.
- U hoàng thể (u thể vàng): rất hiếm, chế tiết estrogen và/hoặc progesterone.
- U biểu mô rau thai của buồngtrứng: là loại u quái hiếm gặp và ác tính, chế tiết cácgonadostimulin. u biểu mô rau thai buồng trứng có thể là nguyên nhân gây ra giả dậy thì sớm ở trẻ em gái. Hàm lượng gonadotropin rau thai trong nước tiểu rất cao ( test thai nghén +). Điều trị: phẫu thuật cắt bỏ nếu có thể, tiếp theo là liệu pháp bức xạ bổ trợ.
KHỐI U NAM TÍNH HOÁ
Những biểu hiện lâm sàng có liên quan tới bài tiết androgen (“tăng tiết androgen buồng trứng”), có những loại sau:
U nguyên phát nam hoá (hoặc u nguyên bào nam tính hoá): khối u kém ác tính, hay gặp nhất là ở những phụ nữ trẻ tuổi, với cấu trúc có xu hướng giống với cấu trúc của tinh hoàn và có thể bị thoái hoá nang, u nguyên phát nam hoá chế tiết androgen và có thể là nguyên nhân gây ra hội chứng nam tính hoá. Trong một số trường hợp chỉ có riêng triệu chứng vô kinh.
Những khối u nam tính hoá khác của buồng trứng:người ta đã mô tả một số khối u rất hiếm thấy, nói riêng có một thể u cấu tạo bởi các tế bào rốn buồng trứng chế tiết androgen, và một thể cấu tạo bởi những tế bào typ vỏ thượng thận (tế bào dạng lipid) ngoài androgen ra, còn bài tiết cả các corticoid. Điều trị: phẫu thuật cắt bỏ, nếu có thể tiếp theo là liệu pháp bức xạ bổ trợ.
UNG THƯ BUỒNG TRỨNG
Ngoài những khối u ác tính bài tiết vừa mô tả ở trên, phần lớn khối u ác tính của buồng trứng không bài tiết (u tuyến nang, di căn ung thư). Trong 5-10% số trường hợp,người ta tìm thấy những yếu tố di truyền. Những khối u này xuất hiện ở cả hai bên trong 30% số trường hợp. Những biểu hiện lâm sàng thường muộn: phát hiệnbuồng trứng to khi thăm âm đạo bằng ngón tay, hoặc trong khi soi ổ bụng, hoặc phát hiện khối u do thấy triệu chứng rong kinh, cổ trướng, tràn dịch màng phổi, di căn trong khung chậu nhỏ, trong ổ bụng, tới gan, tới màng phổi. Khi thể tích buồng trứng tăng lên dù rất ít cũng đều cần phải khám phụ khoa.